12 Mart 2011 Cumartesi

"Saf Şeytan", Düzene Karşı.. Ondskan / Şeytana Karşı...

Sympathy for Lady Vengeance ile kapanmıştı blog, malum mahkeme kararı nedeniyle, yasağı aşmayı da bir intikam filmiyle yapmak istedim, ki Ondskan' ı izlemek de çok güzel bir zamanlama oldu bu açıdan. Nice intikam filmi aksiyon öğelerini bol tutup işin ticari yanına önem verirken kimi örnekler ise dram ile intikam sürecini başarıyla harmanlar ve akılda kalır. Ondskan da nispeten yavaş temposuna rağmen ikinci gruba dahil olmayı başarmış bir İsveç filmi işte.
Masada açıyoruz Erik'in yaşamına açılan penceremizi. Annesi ve daha sonradan üvey olduğunu öğrendiğimiz babasıyla masadalar ve lokmarıyla meşguller. Ağır bir sessizliğin hakim olduğu masada "kuzey filminin boğuk atmosferi"  diye düşünmenize fırsat vermeden ailenin kopukluğunu size aktarma yoluna koyuluyor film vakit kaybetmeden. Yemekten sonra konuşma (!) yapma çağrısı geliyor babadan ve Erik bir odaya girerken annesi piyano başına geçiyor, kırbaçlama benzeri terbiye seansını duymamak için. Biz de bir kavgaya şahit oluğ Erik'le müdürün odasına yollanıyoruz, malum haberi almak üzere. Erik bölgedeki okullara bile kaydolamamak üzere atıldığını öğrenince annesi tez elden kararı verip uygulamaya koyarak Erik' i yatılı bir okula göndermeye karar veriyor. Uzaklara, aristokrasinin ve burjuvazinin yeni üyelerinin yetiştirildiği bir okula hem de.

Filmin bu anından itibaren Erik' in esasında "saf bir şeytan"dan çok daha fazlasına sahip olduğunu hissetmemiz geç olmuyor. Zira yatılı okul ziyadesiyle "gelenekçi" ve tahmin edersiniz ki bu "gelenek"ler tamamen devrecilik esasına dayalı. Üst devre alt devreyi her daim ezme lüksüne sahip, her ne olursa olsun. Alt devreler ise olabildiğince koyun olmaya özen gösteriyorlar, okulun akşam eğlencesi ya da yemek saati maskarası olmamak için. Bir minyatür "üst sınıf - alt sınıf" mücadelesi esasında, basbayağı sınıf kavgası, soyluluğu cüzdan kalınlığıyla doğru orantılı üst tabaka ve onun maskarası olmaya niyeti olmayan bir kaç "çapulcu"dan oluşan alt tabaka. Söz konusu gözden uzakta bir okul olunca oynanan entrikalar da pek masum olmuyor tabi, hele Erik'in de itaat etmeye niyeti olmadığını da hesaba katarsak. Devrecilikten kişisel itibara dönmeye başlayan çekişme sonunda bir kurban verilmesi gerekecekse bunun pek soylu kişilerden seçileceğini beklemek tam anlamıyla saflık olacağından kuşkunuz olmasın. Nihayetinde kesilen bilet hem okul hayatını, hem annesine verdiği sözleri hem de bir düşü (filmi izleyip görün) dalından koparıp çok uzaklara götürmek üzeredir.

Jan Guillou' nun romanından devşirilen müthiş derinlikli senaryosu, karakterlerin çok başarılı bir şekilde hayat bulması, son derece güzel oyunculuk performansları ile ,normal sayılabilecek temposuna karşın,  İsveç adına 2004 Oscar ödüllerinde yabancı dilde en iyi film kategorisinde Oscar için yarışmış, bu bilgiyi de aktaralım. Saf bir şeytandan düzenle savaşmak için avukatlığı seçmeye uzanan son derece başarılı filmi tez zamanda izlemenizi dilerim. İyi seyirler.

Filmin Adı : Ondskan / Evil / Şeytana Karşı
Yapım Yılı : 2003
Yönetmen   : Mikael Hafström
Oyuncular   : Andreas Wilson, Henrik Lundström, Linda Zilliacus, Gustaf Skarsgard,
imdb Puanı : 7,9 / 10 (13.446 oylama)